Het is 6.18 u en de belangrijkste resultaten uit Schotland zijn binnengelopen. Het is wel nog geen mathematische overwinning, maar de tendensen uit Schotland zijn duidelijk: de "No-vote" zal het halen. Misschien is het nog te vroeg om de verkiezingsresultaten te analyseren, maar de overwinning van de nee-stem is al uitgeroepen door Britse media, waarschijnlijk tot grote opluchting van Westminster en Downing Street.
Het referendum was uiteindelijk een afspraak tussen David Cameron en Alex Salmond, die van een Schots onafhankelijkheidsreferendum zijn levenswerk had gemaakt. Toen de beslissing in 2012 werd genomen tot het houden van een referendum, was slechts 30% van de Schotten overtuigd van de onafhankelijkheid, dit in tegenstelling tot het utopische dromen van de Scottish National Party (SNP). Waarschijnlijk rekende Cameron erop dat hij dit Schots varkentje op deze manier kon wassen, en het onafhankelijkheidsdenken voorgoed kon begraven. Waarschijnlijk had hij zijn eigen plaatsje in de legende van de Britse politiek gereserveerd. Dat zal inderdaad het geval zijn, maar hij zal niet geroemd worden als de redder van het vaderlands waarop hij wellicht rekende. Cameron zal voorgoed bekendstaan als de premier die "bijna" Schotland verspeelde, waarmee hij eveneens Europa de stuipen op het lijf jaagde.
Begin september was de situatie haast dramatisch, het nee-kamp had zijn volledige voorsprong verspeeld ten gevolge van de positieve ja-campagne die inzette op de kracht van verandering. "Yes, we can" als het ware om Obama te parafraseren. De nee-campagne, geleid door Alistair Darling, kon enkel een negatief verhaal brengen. En zoals u weet, uit binnenlandse voorbeelden, is een negatieve campagne geen recept voor succes, maar eerder een versterking van het positieve verhaal omdat dit altijd weer centraal en in de schijnwerpers staat. Het was Gordon Brown, die voor de kentering moest zorgen. Hoe ironisch, Gordon Brown, de oude Nemesis van David Cameron, moest de huid redden van zijn opvolger. De impopulariteit van de conservatieven in Schotland, sinds Thatcher, is haast legendarisch. De grap gaat rond dat er meer panda's zijn in Schotland dan conservatieve parlementsleden in Schotland (wat ook klopt, 2 panda's in Schotland, 1 conservatieve MP).
Gordon Brown, de oude Labourkrokodil moest de meubels redden met het brengen van een ultiem alternatief positief verhaal. Het begrip federalisme is nu ook opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. Gordon Brown moest grote toegevingen doen aan de Schotten om hen te overtuigen van het verhaal dat ze met overdracht van bevoegdheden konden rekenen op het beste van 2 werelden. Het beste van de beloofde autonomie en het beste van de unie met het Verenigd Koninkrijk. Hij beloofde in 2015 nieuwe wetgeving, een zogenaamde "devolution" , i.e. een decentralisatie van bevoegdheden waarmee een tijdschema wordt afgesproken om over te gaan tot het overhevelen van bevoegdheden. Gordon Brown en anderen gebruikten de term Devo-Max, wat een overheveling van belastinghefbomen is, waarbij bepaalde bevoegdheden nog altijd horen tot het prerogatief van de centrale regering.
Natuurlijk zijn bepaalde groeperingen niet erg gelukkig met deze tactiek die waarschijnlijk werd ingegeven door paniekvoetbal. Deze beloftes, de negatieve berichtgeving over het al of niet behouden van de Pond Sterling, het gegeven dat vele bedrijven dreigden naar Engeland te verhuizen, een mogelijke toetreding van het afgescheiden Schotland tot de EU, gaven de doorslag. Om een boutade van Clinton te gebruiken, "It's the economy, stupid." Natuurlijk is er al enige recuperatie aan de gang, enig tegenpruttelen. Gelukkig is de verkiezingsuitslag niet zo afgetekend, dat de politici kunnen terugkomen op hun beloftes, al zullen ze dat natuurlijk wel proberen, als het stof is gevallen over dit referendum.
De gok van Cameron, is dus verkeerd uitgedraaid, de Pyrrusoverwinning zal wel eens zijn Waterloo kunnen worden. Volgens mij staat er een nacht van de lange messen op stapel bij de conservatieven. Tevens zijn beslissing om een populistisch referendum te houden over een mogelijke Brexit (Britse exit uit de EU naar analogie met de Grexit) speelt ook mee, in hoofden van zijn tegenstanders. Er zijn gewoon teveel onbekenden, al zal Cameron dit wel te verkopen als een overwinning. Ik denk dat zijn dagen geteld zijn als hoofd van de conservatieven, als hij in het kader van de referendum dramatisch nieuwe wetgeving moet invoeren om de Schotten te paaien. In elk geval zal hij een geduchte tegenstander en onderhandelingsantagonist hebben in Alex Salmond, die om zijn politiek vel te redden maximale toegevingen zal eisen in het licht van hun beloftes. Wie stalen zenuwen heeft, zal het waarschijnlijk redden, al is er veel mogelijk in politiek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten